Xơ gan là gì? Các cách thức phòng tránh

Trong những năm trở lại đây, tỷ lệ người mắc các bệnh về gan nói chung và xơ gan nói riêng ở Việt Nam đang có xu hướng tăng nhanh. Điều này liên quan mật thiết đến các vấn đề nhức nhối trong xã hội như lạm dụng rượu bia, thực phẩm bẩn, sử dụng thuốc tùy tiện…

Xơ gan là gì?

Xơ gan là giai đoạn muộn của quá trình xơ hóa (tạo sẹo) ở gan do nhiều tác nhân khác nhau gây ra, chẳng hạn như viêm gan virus và nghiện rượu mãn tính. Gan sẽ cố gắng tự phục hồi sau mỗi lần bị tổn thương. Quá trình phục hồi này sẽ hình thành các mô sẹo, tổn thương càng kéo dài, càng nhiều mô sẹo được hình thành.

Sự xơ hóa làm cản trở hoạt động bình thường của gan. Mô sẹo ngăn chặn dòng chảy của máu qua gan và làm chậm quá trình xử lý các chất dinh dưỡng, hormone, thuốc và chất độc tại gan. Nó cũng làm giảm sản xuất protein và các chất khác do gan tạo ra. Xơ gan giai đoạn cuối có thể gây nguy hiểm đến tính mạng.

Nguyên nhân của xơ gan

Bất cứ điều gì làm tổn thương gan đều có thể dẫn đến xơ gan. Trong đó, hai nguyên nhân phổ biến nhất viêm gan virus và lạm dụng rượu kéo dài.

Xơ gan virus

Viêm gan virus mãn tính hiện đang chiếm tỷ lệ cao nhất về nguyên nhân gây xơ gan tại Việt Nam. Đặc biệt, viêm gan B và C có thể tiến triển thành xơ gan và ung thư gan. Hiện tại, tỷ lệ người mắc viêm gan B và C ở Việt Nam rất cao với khoảng 10 triệu trường hợp mắc viêm gan B và 1 triệu trường hợp mắc viêm gan C.

Xơ gan do lạm dụng rượu

Lạm dụng rượu là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây xơ gan. Với văn hóa sử dụng rượu phổ biến ở Việt Nam, trước đây rượu bia là nguyên nhân phổ biến nhất gây xơ gan được phát hiện. Khi được đưa vào cơ thể, rượu sẽ làm tổn hại các tế bào gan một cách từ từ. Ban đầu, rượu có thể gây ra tình trạng gan nhiễm mỡ, sau đó là viêm gan mạn tính và cuối cùng là xơ gan.

Các nguyên nhân xơ gan khác

• Viêm gan nhiễm mỡ không do rượu: Là dạng viêm gan liên quan đến thừa cân, béo phì, gan thấm mỡ và tiểu đường type 2
• Viêm gan tự miễn: Một tình trạng mà hệ thống miễn dịch của cơ thể quay sang tấn công các mô gan khỏe mạnh, khiến gan bị tổn thương
• Lạm dụng thuốc, bao gồm cả thuốc kê đơn và thuốc không kê đơn (acetaminophen, thuốc kháng sinh và một số loại thuốc chống trầm cảm) có thể dẫn đến xơ gan.
• Xơ gan do ký sinh trùng: Amíp, ký sinh trùng sốt rét và sán lá gan là những loại ký sinh trùng thường gặp nhất gây nên các tổn thương tế bào gan và dẫn đến xơ gan
• Một số các tình trạng di truyền: Bệnh Wilson, thiếu alpha-1 antitrypsin, hemochromatosis, hội chứng Alagille, các bệnh về dự trữ glycogen… có thể gây xơ gan
• Xơ gan do các bệnh làm tổn thương hoặc tắc nghẽn ống dẫn mật trong gan: Viêm đường mật, tắc ống mật, ung thư đường mật…
• Xơ gan do ứ đọng máu kéo dài: Bệnh suy tim, viêm tắc tĩnh mạch trên gan

Cách phòng ngừa bệnh xơ gan

Bệnh xơ gan tuy khó chữa khỏi hoàn toàn nhưng lại rất dễ phòng tránh bằng các biện pháp đơn giản. Để ngăn ngừa gan xơ hóa, Trà Sâm Hồng đưa ra những lời khuyên về xây dựng chế độ ăn uống lành mạnh, tạo lập các thói quen tốt trong sinh hoạt cũng như chủ động phòng tránh các nguyên nhân có thể gây xơ gan:

Hạn chế sử dụng rượu bia và các chất kích thích

Uống nhiều rượu cũng là nguyên nhân của bệnh gan nhiễm mỡ. Một số nghiên cứu cho thấy một mức độ lắng đọng mỡ trong gan cao xảy ra ở hầu hết những người uống nhiều rượu. Tuy nhiên, bệnh gan nhiễm mỡ có thể hồi phục và thường không dẫn đến những tổn thương nghiêm trọng hơn.

Kiểm soát lượng rượu tiêu thụ và tần suất sử dụng rượu bia phù hợp để không gây hại cho sức khỏe. Trường hợp đã mắc bệnh về gan, người bệnh cần kiêng hoàn toàn rượu bia.

Ăn uống hợp lý

Có chế độ ăn uống cân bằng, bổ sung rau, củ, trái cây, thực phẩm giàu protein và ngũ cốc nguyên hạt. Hạn chế chất béo và cắt giảm lượng muối trong chế độ ăn uống. Ăn chín, uống sôi, đặc biệt không ăn sống các loại hải sản có vỏ vì chúng có thể chứa vi khuẩn và ký sinh trùng gây nhiều bệnh lý nguy hiểm.

Nâng cao thể lực

• Luyện tập thể dục đều đặn
• Duy trì cân nặng hợp lý
• Kiểm tra sức khỏe định kỳ

Không sử dụng thuốc lá

Hút thuốc lá làm tăng đáng kể nguy cơ mắc bệnh ung thư gan. Theo một nghiên cứu năm 2011, gần một nửa các trường hợp chẩn đoán ung thư gan đều do hút thuốc. Khói thuốc lá không tác động trực tiếp tới gan mà nó gián tiếp làm tổn hại cơ quan này.

Các chất độc trong khói thuốc lá gây mất cân bằng oxy hóa ở gan, dẫn đến tổn thương các tế bào gan và xơ gan. Ngoài ra, N-Nitrosodiethylamine, một trong những chất độc có trong thuốc lá gây ra các khối u ở gan. N-Nitrosopyrrolidine còn là tác nhân gây ung thư gan. Thành phần asen trong khói thuốc mà bạn hít vào cũng làm tăng nguy cơ phát triển ung thư gan.

Các chất độc trong khói thuốc lá ngăn chặn gan thực hiện các chức năng chính. Theo thời gian, gan trở nên kém hiệu quả trong việc loại bỏ các độc tố ra khỏi cơ thể con người. Điều này cũng làm ảnh hưởng đến sự hấp thụ các loại thuốc mà bạn dùng để điều trị bệnh gan. Hút thuốc lá đẩy nhanh sự phát triển bệnh và làm tăng nguy cơ bị ung thư gan.

• Bỏ hút thuốc lá
• Tránh các hành vi nguy cơ cao làm lây nhiễm viêm gan B hoặc C, chẳng hạn như tiêm chích ma túy hoặc quan hệ tình dục không an toàn.
• Tiêm vắc xin phòng bệnh viêm gan A và B (đặc biệt là viêm gan B)
• Tiêm phòng cúm hàng năm. Cân nhắc về việc tiêm phòng viêm phổi
• Sử dụng thuốc theo chỉ dẫn của bác sĩ. Việc lạm dụng thuốc hoặc sử dụng sai liều có thể ảnh hưởng tiêu cực đến gan.

Sử dụng Trà giải độc

Một số loại Trà rất tốt hiện nay bạn có thể tham khảo như Trà Sâm Hồng bạn có thể tham khảo. Trà Sâm Hồng giúp giải độc tố trong cơ thể, mát gan, lợi tiêu, điều hòa khí huyết. Bảo vệ tế bào gan khỏi tác hại của rượu bia, hoá chất, thức ăn độc hại với gan.

Ngoài ra Trà cũng có nhiều tác dụng hỗ trợ tốt cho sức khỏe người dùng bạn có thể xem thêm tại: Lợi ích khi dùng Trà Sâm Hồng